Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «عصر ایران»
2024-05-05@09:27:58 GMT

شاهنامۀ فردوسی: پاسخ زال به چیستان موبدان

تاریخ انتشار: ۲۹ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۵۵۷۹۰

عصر ایران- یکی از مخاطبان که پی گیر بخش «باغ ادبیات» است دربارۀ چند بیت معماوار و دشوار در شاهنامۀ فردوسی پرسیده است:


که از ده‌ودو تاه سروِ سهی 
 که رُسته‌ست شاداب با فَرّهی

از آن هر یکی بَرزده شاخ سی 
 نگردد کم‌وبیش بر پارسی

    بله، تعبیر معما درست است. چون در بخشِ «گفتار اندر سخن پرسیدنِ موبدان از زال»، موبدان 6 چیستان را با زال درمیان می گذارند تا ببینند می‌تواند پاسخ دهد یا نه و زال پاسخ می‌دهد و این یکی از همان چیستان‌های 6 گانه است و به بهانۀ پرسش مخاطب گرامی به مرور به چند مورد دیگر هم اشاره خواهد شد هر چند  همچنان بنا بر نقل حکایت‌های ساده است اما مگر می‌توان در این باغ قدم زد و سراغ کهن‌ترین و پرسایه‌ترین درخت نرفت که همانا شاهنامۀ فردوسی است؟

   خوش‌بختانه دوستان در تارنمای «پارسی انجمن» پیش‌تر به این چیستان ها پرداخته بودند و ما تنها نقل می‌کنیم:
   

  ده و دو یعنی دوازده (12) و «تاه» هم همان «تا»ست.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

بنابراین مراد از «‌دوازده تا سروِ سهی» 12 ماه است و 30 شاخ هم «سی روزِ» آن.

 و اینک پاسخِ زال:


  نُخُست از ده‌ودو درختِ بلند 
 که هر یک همی شاخ سی برکشند

به سالی ده‌ودو بُوَد ماهِ نو 
 چو شاهی نوآیین اَبَر گاهِ نو

به سی روز مَه را سرآید شمار 
 برین سان بُوَد گردشِ روزگار

 
(نوآیین: نو. چون پادشاهِ نو بر تختِ [پادشاهیِ] نو.
شمار سرآمدن: شمار به پایان رسیدن و کار پایان یافتن).

منبع: عصر ایران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۵۵۷۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گسترش فرهنگ ایران زمین در پیوستگی ملی

علیرضا قیامتی استاد زبان و ادبیات فارسی و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان مشهد در نشست فرهنگی با باشندگی ۵۰ تن از اساتید برجسته دانشگاه فردوسی افزود: خردورزی رکن فرهنگ ایرانی است و فقط در این فرهنگ است که خردورزی زیربنای اخلاق محسوب می‌شود. 

او اضافه کرد: در فرهنگ ایرانی، خرد زیربنای اخلاق و اخلاق زیر بنای دین است، یعنی اگر کسی خردمند باشد، قطعا اخلاق‌مدار است و اگر کسی اخلاق‌مدار باشد، به قطع و یقین دیندار محسوب می‌شود.

قیامتی با اشاره به اینکه گسترش فرهنگ ایران زمین در پیوستگی ملی است تصریح کرد: ایرانیان با هر باوری، با هر نگاهی و با هر گونه سلیقه‌ای با شاهنامه کنار هم جمع می‌شوند.

او اظهار داشت: ما همه یک ملت واحدیم، پناهگاه ملی ما فرهنگ ماست که به آن می‌پردازیم تا بتوانیم در بهتر گسترش دادن اندیشه‌های ایرانی اسلامی پاینده باشیم و بیشتر از این تلاش نماییم.

قیامتی یادآور شد: خردسرای فردوسی اردکان با وجود اینکه تازه پا گرفته، اما راه‌های بسیار بزرگی را پیموده و در این راه بسیار موفق بوده، این خردسرا هم در تربیت شاهنامه خوانان کودک و نوجوانان و هم در تربیت بزرگانی که دوست داشتند دل در گرو شاهنامه داشته باشند موثر واقع شده است.

سید حسین پایدار دبیر همایش خردسرای فردوسی در اردکان نیز افزود: این همایش با حضور ۵۰ تن از اساتید دانشگاه فردوسی مشهد که بسیار دانش پژو و شاهنامه خوان هستند با هدف برقراری یک ارتباط موثر با دانشگاه فردوسی مشهد و با آشنایی با شاهنامه پژوهان و فرهنگ آشنایی با فرهنگیان اردکانی برگزار شد.

وی تاکید کرد: در نظر داریم که شاهنامه خوانی را در خانواده‌های اردکانی گسترش دهیم.
بازدید از بافت تاریخی و اماکن دیدنی اردکان، بافت شریف آباد، گنجینه قنات و سلامت و آتشکده زرتشتیان از دیگر برنامه‌ها بود.

این همایش به منظور گرامیداشت روز معلم در اردکان برگزار شد.

باشگاه خبرنگاران جوان یزد یزد

دیگر خبرها

  • شمار شهدای غزه به ۳۴ هزار و ۶۵۴ نفر رسید
  • همایش شاهنامه و امر سیاسی برگزار می‌شود
  • بنیاد دانشگاهی فردوسی؛ حامی دانشجویان صاحب ایده 
  • پیکر معلم شهید از میدان فردوسی به سمت وزارت آموزش و پرورش تشییع می‌شود
  • پیکر معلم شهید از میدان فردوسی تهران تشییع خواهد شد
  • جشنواره تیتر ۱۳؛ نقطه عطفی در رونق نشریات دانشجویی
  • تمدید مسابقه کتاب شیرین تا روز بزرگداشت فردوسی
  • پاسخ رهبر انقلاب به نامه رییس سازمان تبلیغات اسلامی: کار قرآنی در شمار مبارک‌ترین کارهای اسلامی و جهادی است
  • بانوی خیراندیش مشهدی منزل خود را به بنیاد دانشگاهی فردوسی اهدا کرد
  • گسترش فرهنگ ایران زمین در پیوستگی ملی